Het overkomt je telkens weer, dat je je in allerlei bochten wringt omdat je ja hebt gezegd terwijl je eigenlijk nee bedoelde. Eigenlijk ben je doodop, maar toch blijf je het lastig vinden om nee te zeggen. Nee zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen. Veel van mijn klanten zeggen; ‘als ik nee zeg, dan vinden ze me niet meer aardig’. In deze blog waarom je jezelf wegcijfert, welke gevolgen dit heeft voor jezelf en jouw leiderschapspositie en hoe je jouw assertiviteit verder kunt ontwikkelen. Zodat je nee kunt zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen.
Je in allerlei bochten wringen op werk
Collega’s hoeven maar naar je toe te komen met een vraag of probleem en jij snelt toe om te helpen, vragen te beantwoorden en de problemen op te lossen. Regelmatig coach ik managers, leidinggevende, ondernemers en professionals die aangeven helemaal gek te worden van alle vragen die ze op hun afgevuurd krijgen en alle brandjes die ze moeten blussen. ‘Kan hier dan niemand iets alleen doen’ of ‘kunnen ze mij niet gewoon even met rust laten’.
Ze wringen zich in allerlei bochten om het alsnog allemaal gedaan te krijgen. Bij elke vraag, situatie en probleem snelle ze direct toe. Vervolgens hebben ze zelf te veel op hun bordje en komen ze niet meer aan het eigen werk toe. Daarbij maken ze snel onrealistische beloftes, waardoor ze zich achteraf moeten excuseren als dingen niet gedaan zijn of anders uitpakken. Niet gek dat ze na een dag werken geheel uitgeblust zijn van het geven, geven, geven.
Ergens streelt het je ego. Gezien worden als gewaardeerd manager, collega en als expert van jouw bedrijf. Maar die eindeloze vragenstroom raak je al snel zat. In deze blog richt ik mij op jou die continu ja zegt, over geeft en het moeilijk vind om nee te zeggen op het werk, zonder je schuldig te voelen. Als gevolg van angst om niet leuk of aardig gevonden te worden, confrontaties die je uit de weg gaat of omdat je niemand wil teleurstellen. Je ervaart spanning en je bent je snel aan het aanpassen aan anderen.
Het krijgen van veel vragen vanuit je team zegt mij dat er ook een teamontwikkeling vraagstuk voor jou ligt. Hier zal ik op een ander moment een blog over schrijven.
Als ik nee zeg, vinden ze me niet meer aardig
Als je dit gedrag herkent bij jezelf, ben je in feite continu jezelf aan het wegcijferen. In mijn coach gesprekken ga ik altijd naar ‘the root’ van het probleem. Ik houd niet van pleisters plakken, door je direct technieken aan te leren. De oorzaak ligt vaak veel dieper.
Een praktijkvoorbeeld van een klant, ondernemer van meerdere bedrijven. Er speelde een situatie waarbij ze toezeggingen had gedaan waarvan ze wist ze niet te kunnen waarmaken. In plaats van toegeven dat ze een afspraak had gemaakt die niet realistisch was, zag ik dat ze de situatie aan het vermijden was. Ze wilde liever het gesprek uit de weg gaan en de confrontatie vermijden. ‘Misschien hebben ze het niet ineens door en hoef ik er niet op terug te komen’.
Ik vroeg haar; ‘wat gebeurd er als je er wel op terug komt en zegt dat je het niet kunt doen?’. Haar antwoord; ‘als ik nee zeg, vinden ze me niet meer aardig’. De onderliggende root van overal ja opzeggen ligt vaak in eigen overtuigingen en verwachtingen. Een innerlijke drang naar goedkeuring en acceptatie. Leuk gevonden willen worden en gezien willen worden voor wie je bent en jouw waarde.
Daarbij gaf ze aan zich ook schuldig te voelen, dat ze terug moest komen op haar eerder gemaakte afspraak. Ze wilde niet tot last zijn en de boel weer omgooien. Daarom besloot ze telkens weer om liever 10 keer harder te werken en andermans behoefte te vervullen, dan het gesprek aan te gaan en goed voor zichzelf te zorgen. Duidelijk was dat het ten koste ging van haar zelf, haar werkplezier en haar effectiviteit als ondernemer en leider. Nee zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen. Hoe doe je dat dan?
Gevolgen van continu ja zeggen als mens en leider
Eerst even naar de gevolgen van jouw ja. Jezelf continu wegcijferen om andermans behoefte vervullen en aardig en leuk gevonden willen worden, zorgt al snel voor een neerwaartse spiraal. Gevolgen uiten zich vaak in vermoeidheid, energie verlies, prikkelbaarheid en frustratie. Maar ook kan het een gevoel van somberheid en machteloosheid oproepen. Je gaat keer op keer over je eigen grenzen heen en dat heeft consequenties voor je gezondheid, welzijn en gaat ten koste van zaken die echt belangrijk voor jou zijn.
Maar de gevolgen van continu ja zeggen gaan nog veel verder. Als je als leidinggevende, manager of ondernemer continu ja zegt, dan leidt dit altijd tot verslechtering van relaties met je teamleden, klachten en eventueel zelfs conflicten. Je plaatst jezelf in een ondergeschikte rol die jouw leiderschap beïnvloed en daardoor kan er zelfs misbruik gemaakt worden van jouw welwillendheid. Dit heeft gevolgen voor jouw effectiviteit als leider.
Op korte termijn lijkt ja zeggen een goede oplossing. Want zo voorkom je een moeilijk gesprek, ga je discussies uit de weg en hoef je niemand teleur te stellen. Maar op lange termijn ondermijn je jezelf en jouw leiderschap. Kortom je trekt op allerlei manieren aan het kortste eind. Is dat het nog steeds waard voor je?
Nee zeggen op het werk, waarom je recht hebt op een nee.
Inmiddels voel je wel dat je helemaal geen tijd en energie hebt om deze situatie in stand te houden. Het is uiterst vermoeiend en waarschijnlijk kom je er ook meer en meer achter dat het je niet helpt om jouw doelen te behalen. Het werkt vaak zelfs averechts.
Als je het moeilijk vind om anderen teleur te stellen en bang bent dat men je niet aardig vindt dan voel je vaak machteloosheid. Wat als je dit eens vanuit een ander perspectief bekijkt? Ik zie het zo dat iedereen recht heeft op een nee. Je hebt recht om voor jezelf op te komen, je eigen keuzes te maken, zelf een oplossing te bedenken, van mening te veranderen, je behoefte en wensen uit te spreken en zelfs om geen verklaring te geven waarom je nee zegt. Herinner jezelf eraan dat je dit recht altijd hebt.
Nee zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen
We hebben net geconstateerd dat nee zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen vaak een onderliggende oorzaak heeft. Hierop bewustzijn creëren is de eerste stap. De volgende stap is om te stoppen met aardig willen zijn en weten hoe je nee zegt. Assertiever kunnen reageren en bewuster jouw ja’s kiezen zonder jezelf weg te cijferen. Hieronder deel ik 6 tips die je direct kan toepassen om nee te zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen.
Zoek naar de verbinding
Het moeilijk vinden om jezelf uit te spreken komt vaak voort uit een gebrek aan verbinding met jezelf en de ander. Ik zie vaak dat mijn klanten al ja hebben gezegd voordat ze goed en wel hebben gecheckt bij zichzelf of ze ook een ja voelen. En vervolgens allerlei opvattingen, ideeën en aannames hebben over wat de ander vindt van hun nee. Besteed eerst aandacht aan het herstellen van de verbinding met jezelf en de ander. Dit geeft ruimte voor de volgende stappen.
Wees eerlijk
Bij mensen die niemand willen teleurstellen en kwetsen zie je vaak dat ze moeite hebben met open en eerlijk zijn. Ze draaien er liever omheen, dan de confrontatie of het gesprek aan te gaan. Verplaats jezelf in een ander, zou jij het fijn vinden als de ander eerlijk met jou is? Zou jij het onredelijk vinden als iemand open en eerlijk nee zegt? Waarschijnlijk niet. Praat vanuit je eigen gevoel, vertel mensen wat de situatie met jou doet en neem verantwoordelijkheid voor wat belangrijk voor jou is.
Maak je eigen keuzes
Als je aardig gevonden wilt worden, dan ben je geneigd om snel mee te gaan in de mening en keuzes van een ander. Hiermee wordt je een speelbal van anderen. Tijd dus om eigen keuzes te gaan maken die goed voor jou zijn. Om zelf keuzes te maken is het goed om o.a. inzicht te krijgen in je eigen doelen, waarden en grenzen, zodat je bij vragen of problemen kunt handelen vanuit dienende overtuigingen.
Wees aardig voor jezelf, zonder je schuldig te voelen
Stop met andermans behoefte vervullen die ten koste gaan van jezelf. Je hebt prioriteit te geven aan jouw gezondheid, welzijn en de zaken die voor jou belangrijk zijn. Ik werk met mijn klanten vaak aan het in kaart brengen van hoofd (talenten, krachten, ontwikkeling en groei), hart (gedrevenheid, passie en vuur), ziel (ertoe doe, zingeving en voldoening) en lichaam (voorwaarden, grenzen en kaders). Om zo scherper in kaart te brengen wat aardig zijn voor jezelf nu eigenlijk echt betekent.
Nee zeggen op je werk: Wees duidelijk
Misschien. Eigenlijk. Als het kan. Wellicht. Het liefst. Bij voorkeur. Schrap deze woorden direct als je praat over wat je wilt en niet wilt. Er klinkt enorm veel vertwijfeling in je boodschap door. Wil je het nou wel of niet? Je laat ruimte open voor anderen om het in te vullen of anders te interpreteren. Hierdoor geef je een ander de mogelijkheid om met je te onderhandelen over de uitkomst en je geeft ruimte om over je grenzen heen te laten gaan. Het wordt voor jou en de ander allemaal een stuk duidelijker en simpeler als je gewoon direct zegt wat je wel en niet wilt.
Geef een alternatief
We begrijpen allemaal dat jij als leidinggevende, manager of ondernemer niet altijd zomaar nee kan zeggen. Dat je nee wilt zeggen op iemands vraag, voorstel of verzoek, wil niet zeggen dat er ruimte is om met de ander te onderzoeken wat de alternatieven zijn. Nee zeggen op je werk, zonder je schuldig te voelen gaat vooral ook over een win-win situatie creëren. Wellicht kom je samen tot een beter idee of een efficiëntere oplossing dat jullie meer winst oplevert.
Nieuwsgierig naar de mogelijkheden voor coaching? Klik hier om vragen te stellen en telefonisch kennis te maken. Ik begeleid managers, ondernemers, leidinggevende en professionals die vastlopen in hun carrière en het nemen van leiderschap. De oorzaken kunnen verschillend zijn, maar ze zijn allemaal opzoek naar helderheid, richting en zelfvertrouwen. Zodat ze weer plezier en voldoening ervaren in hun leven en werk. Door middel van coaching help ik je het beste uit jezelf te halen en trouw te blijven aan jezelf.
